2007 ш. раахыс Аҧсны ашәҟәыҩҩцәа реидгыла иалоу Ҳаири Қәҭарба диит 1959 ш. Ҭырқәтәыла, Диузџье, Акчокоџьа араион Енџьы-Ҳаным ақыҭан.

Аҧсныҟа даныхынҳә аус иуан ателехәаҧшратә канал "Абаза-ТВ" аҟны, имҩаҧигон адырраҭара "Ҳара ҳадиаспора".

Данқәыҧшӡаз инаркны дазҿлымҳан аҧсуа бызшәа, афольклор. Ажәлар рҿаҧыцтә ҳәамҭақәа шьаҭас измаз ажәабжьқәеи алакәқәеи иҩуан. Аха нас Кавказаа рхылҵшьҭрақәа иртәыз аҭыжьымҭақәа рҟны астатиақәа ркьыҧхьра напаиркуеит: аҧсуа-адыга жәлар рҭоурых иадҳәалаз арҿиамҭақәа раҧҵарагьы далагоит. Иҩызцәеи иареи еицхырааны еиҿыркаауеит ашәҟәҭыжьырҭа "Нарҭ".

Ҳаири Қәҭарба аҧсуа-адыга жәлар рҭоурыхи рлитературеи ирызку аҧҵамҭақәа жәпакы аҭырқәшәахь еҭаганы иҭижьхьеит. Урҭ иреиуоуп Баграт Шьынқәба ироман "Ацынҵәарах". Уи раҧхьатәи аҭыжьра аан атираж 5 нызқь рҟынӡа инаӡон, нас изныкымкәан еиҭаҭыжьын. Иааидкыланы иугозар, ари ашәҟәы атираж 40 нызқь инареиҳаны иҭыжьын, иагьрыларҵәан Ҭырқәтәыла.

2005 ш. иҭыжьын Ҳаири Қәҭарба раҧхьаӡатәи ироман "Ахырҵәара". Иахьагьы ари атемала ашәҟәқәа рыҩра даҿуп.

Ҳаири Қәҭарба иажәақәа рыла, Ҭырқәтәыла инхо аҧсуааи ҳареи иахьазы иҳамоу аимадарақәа ҧсыҽуп. Абызшәа аганахьала акәзар, аҭагылазаашьа уадаҩуп атәым жәҩан аҵаҟа, еиҳаракгьы аҿар рыҩнуҵҟа. Дара ирҭахуп рҭоурыхтә ҧсадгьыл ахь ихынҳәырц, аха зегьыҵәҟьа уи еиҧш аҭагылазаашьа рымам.

Аиҧылараҿы еизаз аӡәырҩы рықәгыларақәа рҟны иазгәарҭеит, Ҳаири Қәҭарба ҳажәлар реимадара, реигәныҩра аганахьала иҟаиҵо аусқәа шырацәоу. Насгьы ирҳәеит, уи имҩаҧиго аусура иахьа уажәраанӡагьы инагӡаны ахәшьара шаҭам.

Ашәҟәыҩҩы ииубилеи иадҳәаланы изеиҿыркааз аиҧыларазы зегьы иҭабуп ҳәа реиҳәеит.

Алхас Чхамалиа